Alt ıslatma nedir?
5 yaş üstündeki çocuklarda sıklıkla görülen biyolojik olarak idrarını yapabilen çocukların geceleri istemsiz şekilde alt ıslatmasına enürezis (alt ıslatma) denir. Çocuklarda tuvalet eğitimi sırasında oluşan alt kaçırmalar normal olarak kabul edilir fakat tuvalet eğitimini tamamlamış zihinsel problemi olmayan 5 yaş üstü çocuklarda normal değildir. Çocuklarda alt ıslatma basit bir sorun gibi görünse de çocuğun yaşam kalitesini ve psikolojisini etkileyen bir problemdir. Çocuk da herhangi alt ıslatma problemi yokken birden ortaya çıkıyorsa mutlaka altta yatan bir sağlık sorunu olup olmadığı araştırılmalıdır (idrar yolu enfeksiyonu, diabetes mellitus, epilepsi gibi) iki çeşit alt ıslatma türü vardır primer enürezis ve Sekonder enürezis . primer enürezisde çocuklar geceleri hiç idrarını tutamazlar
Sekonder enürezis de ise belli aralıklarla sonradan oluşan alt ıslatma şeklidir.
Alt ıslatma (Enürezis) nedenleri nelerdir?
Alt ıslatma bazı çocuklarda nedeni tam bilinmese de bazı çocuklarda şu sebeplerden kaynaklanabilir
Uyanma bozuklukları: Alt ıslatan çocukların çoğunda uykularının derin olduğu görülmüştür. Çocuk idrar kesesinin dolu olduğunu uyku sırasında fark edemez ve tuvalet ihtiyacı için uyanamaz ve altına kaçırdıktan sonra uyanır. Bu durum yaş ilerledikçe düzelebilir.
Düşük mesane kapasitesi ve mesanede aşırı kasılmalar: Alt ıslatan bazı çocukların geceleri mesanenin normal boyuttan daha küçük boyuta geçtiği gözlemlenmiştir.
Gece artan idrar miktarı: ADH isimli hormonun yetersiz salınımdan yada yatmadan aşırı sıvı tüketiminden kaynaklı idrar miktarıyla mesane kapasitesinin arasında oluşan dengesizlikten oluşmaktadır.
İdrar yolu enfeksiyonu: Bu durumdaki çocuklarda gündüzleri aşırı idrara sıkışma, idrar yaparken yanma ve kabızlık görülebilir.
Üretranın tıkanıklığı: idrar yollarının bir parçası olan üretranın tıkanmasına bağlı mesanede aşırı doluluğa neden olması sonucu alt ıslatma olabilir
Şeker hastalığı: şeker hastalarında aşırı idrar üretimi olduğundan alt ıslatan çocuklar araştırıldığında çoğunda şekere bağlı olduğu görülmüştür.
Şekersiz şeker hastalığı: Diabetes insibitus ismindeki bu hastalık da ADH hormonun yetersiz salgılanmasına bağlı alt ıslatma görülebilir
Genetik nedenler: Alt ıslatma öyküsü bulunan anne veya babanın çocuklarında görülme olasılığı yüksekdir.
Psikolojik nedenler: yeni kardeşin doğmasından , ailede boşanma veya ailede şiddet vb gibi nedenlerden oluşan psikolojik alt ıslatma görülebilir.
Enürezisde tanı nasıl konur?
Tanıda en önemli nokta çocuğun ne zamandır ve ne sıklıkla alt ıslatmaya başladığıdır. Hangi çeşit enürezisden kaynaklandığını ayırt etmek için doktor aileye sorular sorar
- Gündüz idrar kaçırma olup olmadığı
- İdrar tutmada sorun olup olmadığı
- Günlük kaç kere idrar yaptığı
- İşeme sırasında ıkınma olup olmadığı
- İdrar yolu enfeksiyonu geçirip geçirmediği
- Kaka kaçırma ve kabızlık olup olmadığı vb.
Sorulur ve bulgulara göre altta yatan bir sağlık sorunu olup olmadığı araştırılıp ona göre tedavi yöntemleri uygulanır.
Alt ıslatma tedavisi nasıl yapılır?
Çocuğun alt ıslatma probleminin tespitinde sonra destekleyici tedavi , alarm tedavisi, ilaç tedavisi , psikoterapi gibi çocuğa uygun tedaviler uygulanmaktadır.