Diş Taşı Neden Olur

Diş taşı, ağız hijyeninin yeterli seviyede olmaması sonucunda oluşan, dişlerin üzerinde sertleşmiş plak birikintileridir. Diş taşı, hem estetik hem de sağlık açısından önemli sorunlara yol açabilir. Bu makalede, diş taşının nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında ayrıntılı bilgiler sunulacaktır.

Diş Taşının Nedenleri

Diş taşı oluşumunun temel nedeni, ağızda biriken ve temizlenmeyen plaklardır. Plak, ağızdaki bakterilerin, yiyecek artıklarının ve tükürüğün birleşmesiyle oluşur. Plak birikimi zamanla sertleşir ve diş taşı haline gelir. Diş taşının oluşumunu etkileyen başlıca faktörler şunlardır:

1. Yetersiz Ağız Hijyeni:
   • Düzenli Diş Fırçalamama: Dişlerin düzenli olarak fırçalanmaması, plak birikimini artırır ve diş taşının oluşmasına neden olur.
   • Diş İpi Kullanımının İhmali: Diş ipi kullanmamak, dişler arasındaki plak birikiminin temizlenmemesine yol açar.
2. Beslenme Alışkanlıkları:
   • Şekerli ve Nişastalı Gıdalar: Şekerli ve nişastalı yiyecekler plak oluşumunu hızlandırır.
   • Yetersiz Su Tüketimi: Yeterince su içmemek, ağızda tükürük üretimini azaltarak plak birikimini artırabilir.
3. Tükürük Kompozisyonu:
   • Mineral İçeriği: Tükürüğün içerdiği kalsiyum ve fosfat gibi mineraller, plağın sertleşmesini hızlandırarak diş taşı oluşumunu kolaylaştırır.
4. Sigara ve Tütün Ürünleri Kullanımı:
   • Sigara ve diğer tütün ürünleri, dişlerin yüzeyinde plak birikimini artırır ve diş taşının oluşumunu hızlandırır.
5. Genetik Faktörler:
   • Ailede diş taşı oluşumuna yatkınlık, bireyde de benzer sorunların daha sık görülmesine neden olabilir.

Belirtiler

Diş taşı genellikle aşağıdaki belirtilerle kendini gösterir:

• Dişlerin üzerinde sarı veya kahverengi sert bir tabaka
• Diş etlerinde kızarıklık, şişlik ve kanama (özellikle fırçalama sırasında)
• Ağız kokusu (halitoz)
• Diş etlerinin çekilmesi
• Diş hassasiyeti
• Dişlerde renk değişiklikleri

Tedavi Yöntemleri

Diş taşı tedavisi, profesyonel diş temizliği gerektirir. Evde yapılan hijyen uygulamaları diş taşını ortadan kaldırmak için yeterli değildir. İşte yaygın tedavi yöntemleri:

1. Profesyonel Diş Temizliği (Detertraj ve Polisaj):
   • Detertraj: Diş hekiminin özel aletler kullanarak diş taşı birikimlerini temizlemesidir. Ultrasonik cihazlar veya el aletleri ile diş taşı mekanik olarak temizlenir.
   • Polisaj: Diş yüzeylerinin pürüzsüz hale getirilmesi ve parlatılması işlemidir. Polisaj, dişlerin yüzeyinde yeni plak ve diş taşı birikimini zorlaştırır.
2. Kök Düzeltme (Root Planing):
   • Diş taşının diş eti çizgisinin altına indiği durumlarda, kök yüzeyleri düzleştirilir ve temizlenir. Bu işlem, diş eti hastalıklarının tedavisinde önemli bir rol oynar.
3. Antimikrobiyal Tedaviler:
   • Ağızda bakteri birikimini azaltmak için antibiyotik tedavisi veya antiseptik ağız gargaraları kullanılabilir.
4. Diş Eti Ameliyatları:
   • İleri diş eti hastalıklarında cerrahi müdahale gerekebilir. Diş etlerinin yeniden şekillendirilmesi ve diş köklerinin temizlenmesi için ameliyat yapılabilir.

Önleme Yöntemleri

Diş taşı oluşumunu önlemek için aşağıdaki ağız hijyeni uygulamalarına dikkat edilmelidir:

1. Düzenli Diş Fırçalama:
   • Dişlerinizi günde en az iki kez, florür içeren bir diş macunu ile fırçalayın.
2. Diş İpi Kullanımı:
   • Dişlerinizin arasını günde en az bir kez diş ipi ile temizleyin.
3. Dengeli Beslenme:
   • Şekerli ve nişastalı gıdalardan kaçının ve bol su tüketin.
4. Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri:
   • Diş hekiminizi düzenli olarak ziyaret ederek profesyonel diş temizliği yaptırın.
5. Tütün Ürünlerinden Kaçınma:
   • Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durarak ağız sağlığınızı koruyun.

Sonuç

Diş taşı, dişlerin üzerinde biriken plakların zamanla sertleşmesi sonucu oluşur ve hem estetik hem de sağlık açısından önemli sorunlara yol açabilir. Yetersiz ağız hijyeni, beslenme alışkanlıkları ve genetik faktörler diş taşı oluşumunu etkileyen başlıca nedenlerdir. Diş taşını önlemek ve tedavi etmek için düzenli ağız hijyeni uygulamalarına dikkat edilmeli ve düzenli diş hekimi kontrolleri ihmal edilmemelidir. Eğer diş taşı oluşumu ile ilgili sorunlar yaşıyorsanız, bir diş hekimi ile görüşerek gerekli tedavi planını oluşturmanız önemlidir.